Er zijn momenten in je loopbaan waarop je voelt dat iets niet klopt. Je werk kan op papier perfect lijken, maar toch merk je dat het je energie kost in plaats van geeft. Misschien doe je taken die je niet inspireren, werk je in een omgeving die niet bij je past, of volg je een pad dat niet echt het jouwe is. Vaak ligt de oorzaak niet in je werk zelf, maar in de afstemming tussen je werk en jouw waarden. Want werken vanuit je waarden betekent werken vanuit wie je écht bent – en dat maakt alle verschil.
Wat zijn waarden, en waarom zijn ze belangrijk?
Waarden zijn de dingen die je het allerbelangrijkst vindt in het leven. Ze zijn je diepste drijfveren, de leidraad voor je keuzes en de basis van je gevoel van vervulling. Denk aan waarden als vrijheid, groei, authenticiteit, verbinding, creativiteit, of zingeving. Iedereen heeft een unieke mix van waarden, en als die waarden in je werk tot uiting komen, voel je je vaak energiek, betrokken en in balans.
Maar wat gebeurt er als je waarden niet terugkomen in je werk? Misschien hecht je veel waarde aan vrijheid, maar zit je vast in een starre structuur met weinig autonomie. Of misschien is zingeving voor jou belangrijk, maar voelt je werk betekenisloos. Als je te ver van je waarden afwijkt, verlies je het gevoel dat je écht jezelf kunt zijn. Dat kan leiden tot frustratie, onrust of zelfs uitputting.
Hoe ontdek je jouw waarden?
Het vinden van je waarden is geen kwestie van een simpele checklist afwerken. Het vraagt om reflectie, eerlijkheid en soms een dosis moed. Hier zijn een paar manieren om je waarden te ontdekken:
Kijk naar momenten waarop je je energiek voelde. Wanneer voelde je je helemaal in je element? Wat deed je, en waarom gaf dat je zoveel voldoening?
Onderzoek je frustraties. Vaak vertellen de dingen die je irriteren veel over wat je belangrijk vindt. Misschien erger je je aan onrechtvaardigheid, wat kan wijzen op een waarde als eerlijkheid of gelijkheid.
Maak een lijst en prioriteer. Noteer woorden die voor jou belangrijk voelen. Kies vervolgens de vijf waarden die écht essentieel zijn en waar je geen compromis over wilt sluiten.
Vraag anderen om inzicht. Mensen die je goed kennen, kunnen vaak dingen benoemen die voor jou vanzelfsprekend zijn. Vraag hen: wat denk jij dat ik belangrijk vind in mijn werk en leven?
Werken in lijn met je waarden
Als je jouw waarden helder hebt, kun je gaan onderzoeken hoe deze in je huidige werk passen – of juist niet. Stel jezelf de volgende vragen:
Hoe komen mijn waarden tot uiting in mijn werk? Kijk niet alleen naar de inhoud van je werk, maar ook naar de cultuur van je organisatie, je collega’s en de manier waarop je werkt.
Welke waarden worden momenteel niet vervuld? Zijn er manieren om deze meer ruimte te geven? Bijvoorbeeld door een taak anders in te richten of je prioriteiten te herzien.
Welke compromissen maak ik? Soms is het onvermijdelijk om compromissen te sluiten, maar als je merkt dat je constant je waarden opzijzet, kan dat een teken zijn dat er iets moet veranderen.
Wat als je werk niet matcht met je waarden?
Soms ontdek je dat er een grote mismatch is tussen je werk en je waarden. Dat kan pijnlijk zijn, maar het is ook een kans om opnieuw te kiezen. Je hoeft niet meteen drastische stappen te zetten; kleine aanpassingen kunnen al een wereld van verschil maken.
Bijvoorbeeld:
Meer autonomie creëren. Als vrijheid belangrijk voor je is, kijk dan of je meer zeggenschap kunt krijgen over hoe je je werk doet.
Meer verbinding zoeken. Als relaties belangrijk zijn, kun je investeren in de band met je collega’s of meer samenwerken.
Zingeving vinden. Misschien kun je een project oppakken dat meer impact heeft, of je inzetten voor iets buiten je werk dat betekenisvol is.
En als aanpassingen binnen je huidige werk niet mogelijk zijn? Dan kan het tijd zijn om verder te kijken. Dat vraagt moed, maar het is ook een kans om werk te vinden dat écht bij je past.
Het effect van werken vanuit je waarden
Toen ik zelf begon te werken vanuit mijn waarden, merkte ik hoe alles in beweging kwam. Ineens voelde mijn werk niet meer als een verplichting, maar als een verlengstuk van wie ik ben. De energie die ik eerder verloor aan dingen die niet bij me pasten, kwam vrij voor dingen die me inspireerden.
Werken vanuit je waarden betekent niet dat alles altijd perfect zal zijn. Er zullen nog steeds uitdagingen zijn, en soms zul je compromissen moeten sluiten. Maar het betekent wel dat je keuzes maakt die in lijn zijn met wie je bent, en dat geeft rust, voldoening en richting.
Een uitnodiging om te reflecteren
Waar in jouw werk voel je dat je in lijn bent met je waarden? En waar mis je die verbinding? Neem de tijd om hier bewust bij stil te staan. Misschien ontdek je dat kleine aanpassingen genoeg zijn, of misschien kom je tot de conclusie dat een grotere verandering nodig is. Hoe dan ook: je waarden zijn je kompas. Vertrouw erop. Ze wijzen je altijd de weg naar werk dat niet alleen iets betekent voor anderen, maar ook voor jou.
